فهرست مطالب [نمایش فهرست]
زخم معده , درمان خانگی و دارویی زخم معده : معده جز دستگاه گوارشی بدن انسان بوده و تاثیر فوق العاده ای در سلامتی جسمی فرد دارد . از این رو سلامت معده در سلامت کلی بدن نقش به سزایی دارد . سالم نبودن معده و بیماری معده معمولا به صورت زخم معده می باشد . در ادامه ی این مقاله در مورد زخم معده ، علل ایجاد زخم معده و روش های درما زخم معده بیشتر صحبت می کنیم .
زخم معده چیست؟
به زخم های دردناکی که در دیوارهی داخلی معده و یا قسمت آغازین روده ی کوچک که اثنی عشر نامیده می شود ، ایجاد می شود ، زخم معده گفته می شود .
بیشتر بخوانید : بیماری های گوارشی
عوامل ایجاد زخم معده
به طور کلی برای بروز زخم معده هیچ دلیل خاص و واحدی وجود ندارد ولی تحقیقات نشان می دهد که نبود توازن بین مایعات گوارشی معده و اثنی عشر علت بروز زم معده است . در حالت کلی از جمله عواملی که در ایجاد زخم معده دخالت دارند ، عبارتند از :
- یکی از دلایل بروز زخم معده تولید بیش از حد اسید توسط گاسترینوم می باشد ،که اصطلاحا تومورهای تولید کننده سلول های اسیدی معده می گویند .
- از جمله دلایل بروز زخم معده مصرف مسکن هایی که داروهای ضدتورمی غیر استروئیدی یا NSAIDS نامیده می شوند، از جمله آسپیرین، ناپروکسن، ایبوپروفن و داروهای بسیار دیگر.
- یکی دیگر از عوامل دخیل در ایجاد زخم معده عفونتی است در اثر نوعی باکتری که هلیکوباکتر پیلوری (H.pylori) نامیده می شود ، به وجود می آید .
علائم ابتلا به زخم معده چیست؟
زخم معده ممکن است دارای علائمی باشد و یا هیچ علائمی نداشته باشد و شما بدون اینکه خودتان خبر داشته باشید به زخم معده مبتلا باشید .ولی در حالت کلی از جمله علائمی که زخم معده می تواند داشته باشد ، عبارتند از :
- سوزش معده
- نفخ
- درد مالشی یا سوزشی در قسمت میانی یا بالایی معده در فواصل وعده های غذایی یا به هنگام شب
- تهوع یا استفراغ
در موارد حاد علائم زیر نشانه ی وجود زخم معده می باشد :
- کاهش وزن جزو علائم زخم معده شدید می باشد .
- احساس درد شدید در ناحیه میانی یا بالایی معده نشانه ی بروز زخم معده است .
- خونریزی معده در قالب سیاه یا تیره بودن مدفوع خود را نشان می دهد .
- بالا آوردن خون (که ممکن است شبیه به تفاله قهوه باشد)
زخم معده کی جدی می شود ؟
در اکثر موارد زخم معده خود به خود درمان می شود ، ولی اگر زخم معده دارای نشانه ها و هشدارهای جدی باشد ، نباید نادیده گرفته شود . چراکه عدم درمان درست و به موقع ممکن است مشکلا ت جبران ناپذیری را ایجاد کند . برخی مشکلات عبارتند از :
- ایجاد حفره و سوارخ در دیواره معده
- خونریزی
- تورم معده یا زخمی که منجر به بسته شدن راه معده به اثنی عشر شده ممکن است منجر به انسداد مجرای معده شود .
مصرف از NSAIDS ها حتی بدون داشتن علائم ذکر شده در بالا می تواند منجر به بروز زخم معده شود . خطر ابتلا به این نوع از زخم معده در افراد مسن و افرادی که قبلا سابقه ی زخم معده را داشتند ، زیاد است .
چه افرادی بیشتر مستعد مبتلا به زخم معده هستند ؟
وجود هر یک از نشانه ها و علائم زیر خطر ابتلا به زخم معده را بیشتر خواهد کرد :
- سابقه خانوادگی ابتلا به زخم معده
- عفونت در اثر باکتری H.pylori
- ابتلا به بیماری های دیگری هم چون بیماری های کبدی، کلویوی یا ریوی
- سن بالای ۵۰ سال
- مصرف NSAIDS هایی هم چون آسپیرین، ایبوپروفن یا ناپروکسن
- نوشیدن مکرر مشروبات الکلی
چگونگی تشخیص زخم معده ؟
پزشک معالج با مطرمح کردن پرسش ها و پاسخ های شما می تواند به وجود زخم معده پی ببرد . ولی برای اطمینان کافی ممکن است از یکسری تست های دیگر هم کمک بگیرد . در مرحله ی اول ممکن است پزشک به شما داروهای ضد اسیدی و داروهایی برای سوزش معده را تجویز کند .
انجام اندوسکوپی در صورت نیاز از طرف پزشک به شما توصیه می شود . در اندوسکوپی ابزار کوچکی از طریق حلق وارد معده شده و هر گونه ناهنجاری و وضعیت غیر طبیعی را ثبت می کند .
در اکثر موراد پزشک معالج بدون انجام اندوسکوپی اقدامات لازم برای درمان را شروع می کند .
درمان زخم معده
روش های مختلفی برای درمان زخم معده وجود دارد. برخی از این روش ها عبارتند از : تغییر سبک زندگی، محدود کردن مصرف لبنیات، استفاده از داروهای مناسب و یا در صورت نیاز انجام عمل جراحی.
تغییر سبک زندگی
هماهنگونه که قبلا نیز اشاره کردیم ، دلایل مختلفی برای برئز زخم معده وجود دارد . در مرحله ی اول برای درمان زخم معده می بایستی آن مواردی که منجر به پیدایش زخم معده می شود را از برنامه ی زندگی خود حذف کنید . مصرف مشروبات الکلی ، سیگار و دخانیات از جمله دلایل پیدایش زخم معده هستند با حذف این ها از زندگی خود گامی برای درمان زخم معده بر می دارید . در صورتی که پزشک تشخیص دهد که زخم معده ی شما به دلیل مصرف NSAIDSها ایجاد شده ، بایستی مصرف آن را قطع کنید
درمان زخم معده به وسیله دارو
داروهایی که برای درمان زخم معده تجویز می شوند به قرار زیر می باشند:
- آنتی بیوتیک : از جمله داروهایی که در صورت ابتلا به عفونت معده برای درمان تجویز می شود ، آنتی بیوتیک ها هستند . آنتی بیوتیک ها انواع مختلفی دارند که به همراه انواع PPI ها به مدت یک یا دو هفته تجویز می شود .
- اندوسکوپی : با انجام اندوسکوپی می توان برخی از زخم های معده در حال خونریزی را درمان کرد .
- داروهای PPI : با مصرف این داروها میزان اسید معده کاهش یافته و زخم معده بهبود می یابد . برخی از این داروها عبارتند از : Prilosec, Prevacid, Aciphex, Protonix, Zegerid, Dexilant, Nexium.
- جراحی : در صورتی که زخم معده منجر به بوز حفره در دیواره معده شود و خونریزی در پی داشته باشد . و اندوسکوپی برای درمان پاسخگو نباشد در این صورت نیاز به جراحی برای درمان زخم معده است .
آیا نوشیدن شیر درمانی برای زخم معده است ؟
خیر. برخی بر این باورند که مصرف شیر درمانی برای زخم معده است ولی باید بگوییم که مصرف شیر ممکن است موقتا به دلیل پوشش جداره داخلی معده درد ناشی از زخم معده را التیام دهد . ولی در واقع تاثیر برعکسی دارد و با تولید اسید بیشتر خود منجر به بدتر شدن زخم معده می شود .
چگونه می توان از مبتلا شدن به زخم معده جلوگیری کرد ؟
برای اینکه بتوان خطر ابتلا به زخم معده را کاهش داد ، لازم است که یکسری نکاتی را رعایت کنید :
- از مصرف سیگار خودداری کنید .
- مشروبات الکلی را کنار بگذارید .
- مصرف زیاد آسپیرین و یا NSAIDSهای دیگر خود عامل بروز زخم معده است ، لذا از مصرف این داروها اجتناب کنید .
- اگر شما هر یک از علائم مربوط به زخم معده را مشاهده کردید ، حتما به پزشک مراجعه نمایید .
