بواسیر – هموروئید , راه های درمان درمان بواسیر : امروزه بیماری های بواسیر یا هموروئید زیاد به گوش می رسد که البته همه ما فکر می کنیم این بیماری مخصوص مادر بزرگ ها و پدر بزرگ ها است و در سن های بالا رخ می هد که کاملا غلط است این بیماری نیز مانند همه بیماری های دیگر از سنین پایین و جوانی شروع می شود که کاملا غیرمشخص است و نشانه های ان ظاهر نمی شود و در صورت بروز هم نیز در سنین حوانی توجه نمی شود و همان طور به صورت مخفیانه می ماند و با گذشت زمان و بالا رفتن سن علائم بیشتر خود را نشان می دهند و باعث می شود فرد از بیماری خود مطلع شود. در این مقاله مطالبی راجب به بیماری بواسیر گفته شده است تا هر زمان علائم این بیماری را دیدید ان را درمان کنید.
نام علمی بیماری بواسیر هموروئید است این بیماری با تورم و التهاب مویرگ های موجود در خروجی دستگاه گوارش یعنی مقعد رخ می دهد. دیوارههای درونی مقعد چهار سانتیمتر انتهایی رودهی بزرگ به دلیل داشتن خاصیت ارتجاعی و عملکرد دریچهای آن از رگهای بالشتکی با دیوارههای حساس تشکیل شده است . مویرگهای بخش انتهایی دستگاه گوارش که موظف به مراقبت از کانال مقعد هستند، در هنگام دفع مدفوع خشک دچار کشش و ملتهب خواهند شد.
کشیدگی دیوارهی سیاهرگها با کاهش توان انقباضی مانع پمپاژ خون به سمت نواحی بالاتر و بازگشت آن به قلب میشوند. بنابراین هر عاملی که مانع بازگشت خون داخل این عروق مخرج به قلب شود سبب افزایش فشار داخل این سیاهرگهای دهانه مقعد شده و سبب گشاد شدن وپیچ در پیچ شذن این عروق خواهد شد که به آن بواسیر یا هموروئید گفته میشود.
افراد در همه سنین یعنی هم جوانی و هم سن پیری می توانند دچار این بیماری شوند ولی در بین افراد، افراد چاق، خانمهای باردار و حتی ورزشکاران و افرادی که نسبت به بلند کردن اجسام سنگین اقدام میکنند بیشتر از سایر مردم در خطر ابتلا به بواسیر یا هموروئید هستند همچنین به طور کلی بیماری بواسیر در نیمی از افراد بالای ۵۰سال در جامعه شایع میباشد که فقط برخی از آنها دارای نشان و علامت میشوند.
علت اصلی این بیماری مشخص نیست ولی با توجه به تحقیقات انجام شده و همچنین مانند اکثر بیماری ها دلیل این بیماری می تواند رعایت نکردن برخی اصول تغذیه ای و نحوه اشتباه سبک زندگی باشد که برخی از ان ها عبارت است از:
مصرف نوشیدنیهای حاوی الکل: زیرا الکل باعث ایجاد اختلال در عملکرد دستگاه گوارش میشود.
عدم مصرف روزانهی آب به میزان کافی : کمآبی بدن باعث سفت و سخت شدن مدفوع درون رودهها خواهد شد به صورتی که مدفوع سخت به سختی درون روده حرکت کرده و در سطح دیوارههای درون کانال مقعد خراش ایجاد میکند.
مصرف ناکافی میوه و سبزیجات : مصرف ناکافی میوه و سبزیجات و مواد غذایی حاوی فیبر منجر به کاهش سرعت حرکت مواد غذایی درون رودهها و ایجاد یبوست در فرد میشود.
فعالیتهای بدنی سنگین و نادرست : ورزشهای سنگینی که به شیوههای غیر اصولی با وارد کردن فشار زیاد بر بدن انجام میشود به خروجی دستگاه گوارش و کف لگن آسیب وارد میکند.
اضافهوزن : چاقی و اضافه وزن علاوه بر ایجاد کم تحرکی در فرد و کاهش سرعت حرکات رودهای، فشار بیشتری را بر ناحیه مقعد وارد میکند.
باقی ماندن طولانی مدت در وضعیت ایستاده یا نشسته : شغلهای نشسته امروزی مانند کارمندی یا رانندگی در مسافتهای طولانی با تحت فشار قرار دادن مقعد زمینهساز بیماری بواسیر هستند.
پرهیز از فعالیت بدنی و زندگی ماشینی : کمتحرکی و عادت به زندگیهای ماشینی فعالیت دستگاه گوارش را کم میکند.
زور زدن هنگام دفع مدفوع : اجابت مزاج با زور عضلات ناحیهی مقعد را بیش از حد کشیده و تحریک میکند.
ازدیاد فشار شکمی با سرفههای شدید و مکرر : با سرفه فشار ناحیهی داخل شکم افزایش مییابد و با هر بار تکرار شدن آن عضلات کف لگن نیز تحتالشعاع قرار میگیرد.
حمل وسایل سنگین و بیشتر از توانایی جسمی فرد : بلند کردن اجسامی با وزنی بیش از حد نرمال توان فیزیکی بدن فرد به عضلات کف لگن از جمله کانال مقعد آسیب میرساند.
رابطهی جنسی مقعدی : به دلیل دریچهای بودن عضلات ناحیه مقعد و بسته بودن آن در مواقع عادی، هنگام نزدیکی مقعدی آلت تناسلی با زور و فشار آن را باز میکند، همین فشار عضلات و اعصاب آن را تضعیف و کنترل بر دریچه را کم میکند. تکرار رابطهی جنسی مقعدی دیوارهی عروقی این ناحیه را نیز نازک و تحریک میکند. بعضی از بیماری ها می توانند منجر به ایجاد بیماری بواسیر یا هموروئید شوند که برخی از ان ها را در قسمت بعدی گفته ایم.
اختلالات کبدی : مشکلات کبدی با ایجاد اختلال در روند طبیعی فعالیت دستگاه گوارش میتواند زمینهساز هموروئید شود.
تجربهی اسهال و یبوست مزمن : ممکن است آسیب در دریچه مقعد هنگام خروج سریع مدفوع در هنگام اسهال با ایجاد اصطحکاک یا خروج کند و به سختی آن حین یبوست با ایجاد فشار به وجود آید.
کانسر کولون (سرطان قسمتی از روده بزرگ) : سرطانی شدن قسمتهایی از روده مانع حرکات رودهای و ایجاد مشکلاتی در هضم و دفع مدفوع میشود.
بارداری : بارداری نه تنها به دلیل تغییرات هورمونی مؤثر بر دستگاه گوارش و ایجاد یبوست، بلکه به دلیل فشار ناشی از بزرگی شکم و رحم باعث تحریک ناحیهی مقعد میشود.
پارگی مقعد هنگام برش عضلات کف لگن در زایمان سخت : در برخی زایمانهای سخت برای کمک به خروج سر نوزاد، نیاز به برشهای عمقیتر در ناحیهی کف لگن است، بیاحتیاطی حین برش میتواند عضلات ناحیهی مقعد را نیز درگیر و به آن آسیب بزند.
اختلالات روحی و روانی : مشکلات و بیماریهای روحی مانند افسردگی نه تنها روح بلکه جسم فرد را تحت تأثیر کمتوجهی و آسیب قرار میدهد.
ضعف عصبی عضلانی دریچه مقعدی به علت کهولت سن : ممکن است با بالا رفتن سن کنترل عصبی عضلانی فرد بر ناحیهی مقعد کم شود و کنترل فشار وارد بر آن از توان فرد خارج گردد.
اعتیاد به مواد مخدر : مواد مخدر از جمله تریاک با برهم زدن عملکرد صحیح دستگاه گوارش و ایجاد یبوست فرد را مستعد هموروئید میکند.
مصرف برخی داروها : اختلالات گوارشی ناشی از عوارض برخی داروها نیز فرد را در معرض آسیب بواسیر قرار میدهد.
علائم و نشانه های این بیماری در هر فرد می تواند متفاوت باشد اگر در زمان درست به این بیماری توجه شود فرد اسیب کمتری خواهد دید . به دلیل آسیب دیدن ناحیهی مقعدی در این بیماری دور از ذهن نیست که در ۹۹ درصد موارد کسی جز خود فرد متوجه آن نخواهد شد. اگرچه نمیتوان این توقع را از کودکان یا افراد عقبمانده داشت ولی در آنان نیز والدین یا اطرافیانی هشیار میتوانند در آگاهی به موقع از آن مفید باشند.
***نکته :
یبوستهای مزمن به صورت دفع ناکامل مدفوع و چند روز در میان با ایجاد فشار در عضلات دریچهای ناحیهی مقعد باعث اختلال در حرکت یاریدهنده ماهیچههای صاف راست رودهی این ناحیه به عروق آن شده و بدین گونه زمینه را برای ابتلا به هموروئید فرآهم میکنند. بسته به میزان فشار وارد شده حین عمل دفع و تعداد دفعات تجربهی یبوستهای سنگین و آزاردهنده، آسیب وارده به عروق ناحیهی مقعد شدت مییابد. با هر بار تکرار شدن اجابت مزاجهای طولانی و سخت، اختلال در عملکرد دریچه انتهایی روده و آسیب عروقی بیشتر و بیماری در فرد پیشرفتهتر خواهد شد. در نهایت فرد زمانی متوجه جراحت کانال مقعد خود خواهد شد که نشانههایی چون درد و خونریزی ظاهر شود.
شغل و حرفه هر کسی نقش مهمی در زندگی هر کسی دارد و هر کسی تلاش می کند تا در کار خود موفق شود و درجه بالایی کسب کند ولی هر شغلی مزایا و معایب خود را دارد که بعضی از ان ها عادت های غلط رفتاری را به فرد القا می کند که این رفتار ها باعث می شود مشکلات غیر قابل پیش بینی به وجود بیاید که یکی از ان ها بیماری بواسیر است به طور کلی می توان گفت اکثر کار ها ممکن است منجر به ایجاد بیماری بواسیر شوند که عبارت اند از:
عمدتاً مشاغل اداری و یا کسانی است که به مدت طولانی در پشت یک میز یا در مقابل کامپیوتر قرار میگیرند، به همراه رانندگان اتوبوس، کامیون و حتی خلبانان در این گروه قرار میگیرند. باقی ماندن برای مدت طولانی به حالت نشسته، گردش خون را در اندام تحتانی دشوارتر میکند. این افراد به منظور پیشگیری از ابتلا به بواسیر باید عادات طبیعی استفاده از پله به جای آسانسور، پیاده روی کوتاه مدت قبل و بعد از کار و تغییر وضعیت بدن هر دو ساعت یک بار را در خود تقویت کنند.
کارکنان انبارها و بنادر هر دو متعلق به این گروه هستند. فعالیت فیزیکی ناگهانی و شدید میتواند فشار روی عروق خونی رکتوم را افزایش دهد. بنابراین توصیه میشود به درستی تمام حرکات بدنی را انجام دهند. همچنین پیشنهاد میشود که با ورزش مناسب کف لگن و عضلات اطراف اندامهای لگنی (مثانه، واژن و رحم …) را تقویت کنند.
این حالت عمدتاً مربوط به حرفههایی است که شانس زیادی برای نشستن ندارند مانند کارگران، پیشخدمتها، آرایشگران و فروشندگان و غیره. ایستادن طولانی نیز دارای اثرات منفی بر عضلات و اسکلت فرد و همچنین بر روی عروق و گردش خون است. توصیه میشود در حین کار حالت پاها عوض شده و با ایستادن بر روی انگشتان پا یا تغییر وزن و سنگینی خود بر روی هر پا هر دو الی سه دقیقه مانع آسیبهای احتمالی شوند.
استرس میتواند به راحتی بر عملکرد بدن از جمله حرکت روده تأثیر بگذارد. افرادی که دارای مشاغلی هستند که نیاز به صرف زمان طولانی دارد، ممکن است نیاز به توالت را به تعویق بیندازند و با این کار خطر ابتلا به یبوست و در نتیجه بواسیر را در خود افزایش دهند. بنابراین لازم است تا با مذاکره با مسئولین محیط کاری خود حتماً وقتی را برای استراحت و دستشویی در محیط کار در نظر بگیرند.
به هیچ وجه هموروئید باعث ایجاد سرطان نمی شود ولی امکان دارد این دو بیماری هم زمان ایجاد شود در افراد بالای ۴۰ سال که علامت اصلی بیماری ان ها خون ریزی است باید کلونوسکپی و رکتوسیگموئیدسکپی انجام دهند تا مشخص شود بیماری ان ها سرطان است یا نه.لازم به ذکر است که در بیماری بواسیر اگر خون ریزی رخ دهد به رنگ سیاه نمی باشد.